 |
Yunanca dokuz demek olan "enne" ve kişilik anlamına gelen "agram" kelimelerinin
birleşmesiyle ortaya çıkan Enneagram 9 kişilik tipi manasında kullanılıyor. İnsan yaratılış
itibariyle iki tip özelliği barındırıyor bünyesinde. Bunlardan biri olan mizaç, yaratılışıyla
birlikte insanda var olan ruhî eğilimleri, potansiyelleri temsil edip, insanın genetik yapısıyla ilgili.
Mizaç, ilerleyen yıllarda da değişiklik göstermiyor. ‘Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır’
atasözü buna işaret ediyor. İnsan 7’sinde ne ise 70’inde de odur sözü de mizaca atfen söyleniyor. İnsanın
bir de karakter dediğimiz, doğduktan sonra mizaç üzerine inşa edilen faziletleri, alışkanlıkları
ve ahlak değerleri var. Karakter, öz benlik üzerine anne-babanın, arkadaş çevresinin, okuldaki hayatın,
daha doğrusu sosyal çevrenin etkisiyle inşa edilen yapıyı oluşturuyor. Bu ikisinin birbirine tesiri
ile ortaya çıkan ise insanın kişiliğini oluşturuyor. Bu, daha çok çocukluk ve ergenlik döneminde
oluşmaya başlıyor. Dolayısıyla kişilik, insanda daha sonra ortaya çıkıyor ve kişiden
kişiye de değişiklik gösteriyor. Yani dünyada ne kadar insan varsa, farklı özelliklere sahip o kadar kişilik
var anlamına geliyor. Sonradan edinilen kişilik, insanın, değiştirilip geliştirilebilen yönünü
oluşturuyor. İşte Enneagram, mizacı tespit edip insanın değişmeye, gelişmeye müsait
kişiliği ile ilgili bilgiler sunan bir yol. Enneagram, bununla da yetinmeyip, aynı zamanda kişinin diğer
insanları yani çevresi ve hayatı tanımasına dair de bilgiler sunuyor. Yani insanın benliğini
tanımasına yardımcı olduğu kadar, onun diğer insanları da tanımasını da
sağlıyor Enneagram’ın tarihsel kökenleri hakkında farklı görüşler olsa da, onu Batı’ya
taşıyan kişinin 1877-1949 yılları arasında yaşamış Kars doğumlu George Ivanovich
Gurdjieff olduğu konusunda fikir birliği var. Gurdjieff’ten önce batıda Enneagram diye bir şey bilinmiyordu.
Kullanıldığı sahalar; Enneagram, doğruya en yakın veriler ortaya koyup kişiler üzerinde
en isabetli yönlendirmeyi yapabilme imkanı sağladığından, bugün, başta iş dünyası,
insan kaynakları olmak üzere aile içinde anlaşmazlıkların çözümünde, nişanlıların birbirlerini
tanımalarında, çocuğunun karakterini tespit edip hayatına ona göre yön vermeye kadar birçok sahada kullanılıyor.
Mesela bir şirkette, müşteri ilişkileri pozisyonuna bir kişi alınırken işin özelliklerine
uygun kişiyi bulmak Enneagram’la kolaylaşıyor. Böylece deneme sürecini ortadan kaldırmış
oluyor. Enneagram aile ortamında ise, farklı iki karaktere sahip karı kocanın kişiliklerini çözüp
onları ortak bir noktada buluşturabiliyor. Dünya için de yeni bir bilgi olan Enneagram, son 25-30 senedir aktif
bir şekilde bu kadar yaygın kullanılıyor. Enneagram, iş dünyası ve aile ortamı dışında
çocuk eğitimi, eğitim-öğretim ve kişisel gelişim alanlarında da tercih ediliyor. Enneagram ayrıca
felsefe, biyografi, akademik psikoloji, güzel sanatlar, mitoloji, din ve mistisizm, dua ve ruhsal çalışmalar, ilahiyat,
beyin kimyası, senaryo yazarlığı, oyuncu seçimi, reklam, satış, pazarlama ve her nevi iletişim,
evlilik, hukuki danışmanlık, teknik direktörlük, spor menajerliği, jüri seçimi ve politikada kullanılmaya
başlanmış. Yetişkinler teste tâbi tutularak kişilikleri ortaya çıkarılırken çocuklar
için ise anne-baba ve çocuk hakkında kanaati olanlardan faydalanarak yapılıyor bu işlem. Anne-baba tarafından
çocuğun farklı bir mizaçta olduğunun farkına varılması ve daha da mühimi bunun kabul edilerek,
onun, bizzat anne-babaya benzetilerek değil de kendi kişiliği üzerine yetiştirilmesi sağlanıyor.
|
 |